Giáo dục không chỉ là hành trình tiếp thu kiến thức mà còn là quá trình rèn luyện ý chí, bản lĩnh và tinh thần kiên trì trước khó khăn. Đối với học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn, việc học không chỉ đòi hỏi trí lực mà còn cần rất nhiều nghị lực để vươn lên. Do đó, việc khuyến khích, hỗ trợ các em vượt qua trở ngại là một nhiệm vụ quan trọng, cần sự chung tay của các cấp lãnh đạo, gia đình và xã hội.
Để động viên, khuyến khích học sinh, sinh viên vượt khó vươn lên trong học tập, trong nhiều năm qua với huyện Ba Vì đã thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ, linh hoạt trong công tác khuyến học khuyến tài, triển khai sâu rộng đến các phòng, ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức giáo dục trên địa bàn. Đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa các tổ chức trong và ngoài trường học như: gia đình, nhà trường, các tổ chức xã hội, cộng đồng dân cư. Bằng những giải pháp cụ thể, đồng bộ đến từng đối tượng cụ thể, kết quả giáo dục của huyện Ba Vì trong những năm qua đã có nhiều khởi sắc, như năm học 2019-2020 đứng thứ 23/30; năm học 2020-202 đứng thứ 17/30 và đến năm học 2022-2023 ngành Giáo dục Ba Vì đứng thứ 16/30 đơn vị; năm học 2023-2024 có tiến bộ hơn là đứng thứ 15/30 đơn vị của ngành Giáo dục Thủ đô! Và trong những năm qua tỷ lệ các em thi đỗ Đại học năm sau đều cao hơn năm trước.
Đ/c Nguyễn Đức Anh - HUV, Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì phát biểu tham luận
tại Hội nghị tọa đàm giữa Hội Khuyến học phối hợp với Hội Nữ Trí thức Hà Nội tổ chức Để đạt được kết quả như vậy, huyện Ba Vì đã chỉ đạo tốt công tác phối hợp giữa các phòng, ban, ngành, các đoàn thể thực hiện một số giải pháp cơ bản nhằm khuyến khích học sinh, sinh viên vượt khó học giỏi, góp phần xây dựng nguồn nhân lực chất lượng trong tương lai. Cụ thể:
Thứ nhất, Công tác lãnh đạo, chỉ đạo và sự phối hợp liên ngành: Cấp Huyện, kể cả cấp xã cần chỉ đạo chặt chẽ công tác khuyến học, khuyến tài, đặt giáo dục là một trong những ưu tiên hàng đầu trong chương trình hành động của huyện/của xã; Chú trọng đến việc hỗ trợ các em học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn thông qua việc tạo cơ hội tiếp cận với các nguồn lực giáo dục. Các giải pháp cần được triển khai kịp thời và hiệu quả, từ việc tổ chức các quỹ học bổng đến hỗ trợ phương tiện học tập, giúp các em không bị tụt lại phía sau vì những khó khăn về kinh tế hoặc hoàn cảnh gia đình (Ví dụ như: Hỗ trợ điện thoại thông minh, máy tính trong dịp dịch Covid, để các em học trực tuyến).
Đồng thời, cần huy động sự tham gia của toàn xã hội, từ các cơ quan đoàn thể đến các doanh nghiệp và cá nhân, cùng chung tay giúp đỡ học sinh, sinh viên vượt khó. Lãnh đạo huyện/xã phải đóng vai trò đầu tàu trong việc huy động sự tham gia vào cuộc một cách mạnh mẽ của các đơn vị liên quan như: Phòng Giáo dục và Đào tạo, Hội Khuyến học, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và các tổ chức xã hội khác, trong đó chủ lực tham mưu là Phòng Giáo dục và Đào tạo và Hội Khuyến học. Sự phối hợp đồng bộ chặt chẽ giữa các cơ quan của chính quyền, nhà trường và gia đình sẽ tạo ra một môi trường giáo dục bền vững hơn, hiệu quả hơn.
Thứ hai, Xây dựng môi trường học tập thân thiện và an toàn: Một môi trường học tập tốt sẽ tạo điều kiện thuận lợi để học sinh vươn lên trong học tập, đặc biệt là những em có hoàn cảnh khó khăn. Các trường học cần tiếp tục duy trì và phát triển các mô hình trường học “Xanh - Sạch - Đẹp - An toàn - Hạnh phúc”. Điều này không chỉ tạo động lực cho học sinh đến trường mà còn giúp các em cảm thấy yên tâm, có động lực học tập, đồng thời nâng cao chất lượng dạy và học tại địa phương. Đồng thời giúp cho cả các bậc phụ huynh học sinh hoàn toàn yên tâm con em mình khi đến trường học tập. Bản thân các thầy, cô giáo khi đến trường đi dạy cũng sẽ thấy có động lực hơn, cảm thấy “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”.
Thứ ba, Xây dựng các quỹ học bổng và chương trình hỗ trợ tài chính: Chính quyền cần phối hợp với các doanh nghiệp, tổ chức từ thiện và các mạnh thường quân để xã hội hóa phát triển quỹ học bổng dành riêng cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn (ngoài việc tiếp cận nguồn vốn vay từ Ngân hàng Chính sách Xã hội dành cho học sinh, sinh viên). Đây sẽ là nguồn động viên mạnh mẽ cả về vật chất lẫn tinh thần, giúp các em an tâm học tập. Các chính sách khuyến học được xây dựng cần đảm bảo có tính dài hạn, bền vững, định hướng rõ ràng. Các kế hoạch hành động không nên chỉ dừng lại ở việc hỗ trợ tạm thời mà cần được tổ chức theo từng giai đoạn, với các mục tiêu cụ thể và khả thi. Điều này bao gồm việc đầu tư vào cơ sở vật chất trường học, phát triển năng lực giảng dạy của đội ngũ giáo viên và đặc biệt là xây dựng quỹ học bổng dài hạn cho học sinh, sinh viên nghèo.
Thứ tư, Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong cộng đồng: Khuyến khích đẩy mạnh phong trào “Học tập suốt đời” trong gia đình, dòng họ và toàn xã hội. Chính quyền cần phát động đẩy mạnh xây dựng các mô hình “Gia đình học tập”, “Dòng họ học tập” và “Cộng đồng học tập” với sự tham gia tích cực đông đảo của người dân. Trong đó xây dựng phong trào “Tiếng trống học bài” cũng là một giải pháp mà huyện Ba Vì đã triển khai sâu rộng thúc đẩy việc lan toả phong trào khuyến học, khuyến tài. Điều này không chỉ tạo nên động lực học tập mạnh mẽ cho học sinh mà còn lan tỏa tinh thần học tập trong toàn xã hội, xây dựng một văn hóa học tập bền vững.
Thứ năm, Kịp thời khen thưởng và động viên tinh thần: Bên cạnh sự hỗ trợ về vật chất, việc động viên tinh thần và khen thưởng kịp thời cũng rất quan trọng. Chính quyền huyện/xã cần chỉ đạo các phòng, ban, ngành phối hợp với nhà trường và Hội Khuyến học tổ chức các Lễ tuyên dương, khen thưởng nhằm vinh danh những học sinh, sinh viên có thành tích vượt khó xuất sắc. Việc tôn vinh các tấm gương sáng về học tập không chỉ là nguồn động viên cho các em mà còn tạo động lực phấn đấu cho những học sinh khác noi theo. Đây là phần thưởng xứng đáng động viên kịp thời cho sự nỗ lực của nhiều học sinh trong suốt quá trình học tập, vừa học giỏi vừa có ý thức rèn luyện tốt. Với gia đình thì đây cũng chính là nguồn động lực để các bậc phụ huynh tự hào về con em mình đồng thời cũng sẽ tạo sự lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng.
Thứ sáu, Phát triển giáo dục kỹ năng sống và tinh thần tự học: Bên cạnh việc cung cấp kiến thức học thuật, nhà trường cần chú trọng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Các kỹ năng như: Quản lý thời gian, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng làm việc nhóm và tự học là vô cùng cần thiết. Chính quyền huyện/xã nên có các chính sách hỗ trợ phát triển các chương trình đào tạo kỹ năng này trong trường học, giúp các em tự tin hơn trong học tập và cuộc sống.
Việc rèn luyện tinh thần tự học cho học sinh, sinh viên là rất quan trọng: Cần làm cho các em xác định mục tiêu học tập, nội dung cần học, lên kế hoạch tự học; Xác định kiến thức, kĩ năng cơ bản thuộc mỗi nội dung hay chủ đề. Để tự học đạt hiệu quả cao, học sinh cần nắm được phương pháp và kỹ thuật tự học thông dụng, bao gồm: Kỹ thuật nghe, ghi chép bài, đọc bài hiệu quả, cách ghi nhớ thông tin, sử dụng bản đồ tư duy và ứng dụng công nghệ thông tin trong tự học.
Thứ bẩy, Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục: Ứng dụng công nghệ thông tin là một trong những nhân tố thúc đẩy sự phát triển của nền giáo dục 4.0. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học giúp các phương pháp đào tạo truyền thống chuyển sang một chương mới, hiện đại và hiệu quả hơn. Việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giáo dục sẽ giúp học sinh, sinh viên có cơ hội tiếp cận kiến thức rộng rãi hơn, bất chấp hoàn cảnh khó khăn. Chính quyền cần hỗ trợ nhà trường trong việc triển khai các dự án học tập trực tuyến, đầu tư trang bị cơ sở vật chất và trang thiết bị cần thiết, điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hiện đại hóa giáo dục và hội nhập quốc tế.
Những giải pháp trên đây được xây dựng trên tinh thần cần sự đồng lòng, đồng sức của hệ thống chính trị, của toàn xã hội hướng đến việc giúp đỡ và khuyến khích học sinh, sinh viên vượt qua khó khăn để học tập tốt hơn. Với sự chỉ đạo quyết liệt từ phía lãnh đạo các cấp, sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan, ban, ngành, cùng với nỗ lực của chính bản thân các em học sinh, sinh viên sẽ đạt được những kết quả tích cực, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển tương lai./.
Tin bài: NGUYỄN ĐỨC ANH
HUV, Phó Chủ tịch UBND huyện Ba Vì
Chú ý: Việc đăng lại bài viết trên ở website hoặc các phương tiện truyền thông khác mà không ghi rõ nguồn http://nukeviet.vn là vi phạm bản quyền