Những giải pháp thúc đẩy sự phối kết hợp giữa Hội Khuyến học và Ngành Giáo dục và Đào tạo trong công tác tuyên truyền về Chiến lược tăng trưởng xanh, giáo dục học sinh về “Tư duy xanh - Lối sống xanh - Kỹ năng xanh” góp phần phát triển giáo dục xanh tại xã Liên Hà, huyện Đan Phượng.

Hình ảnh xã Liên Hòa, huyện Đan Phượng, Hà Nội Trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng về môi trường và biến đổi khí hậu, việc hướng tới tăng trưởng xanh và phát triển bền vững trở thành yêu cầu cấp thiết. Ở Việt Nam, Chiến lược quốc gia về “Tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050” đã xác định rõ vai trò của giáo dục trong việc hình thành thế hệ công dân có tư duy, hành vi và kỹ năng xanh. Để thực hiện hiệu quả chiến lược này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng xã hội, trong đó nổi bật là sự phối kết hợp giữa Hội Khuyến học Việt Nam và Ngành Giáo dục và Đào tạo. Đây là nền tảng quan trọng nhằm tuyên truyền và giáo dục học sinh về “Tư duy xanh - Lối sống xanh - Kỹ năng xanh”, từ đó góp phần lan tỏa mô hình giáo dục xanh trong toàn xã hội.
“Giáo dục xanh” là phương pháp giáo dục hướng tới việc hình thành tư duy, hành vi và lối sống thân thiện với môi trường. Thông qua giáo dục xanh, học sinh được trang bị kiến thức về biến đổi khí hậu, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên, phát triển bền vững và những kỹ năng sống phù hợp với bối cảnh xã hội hiện đại. Tuy nhiên, trên thực tế việc triển khai “giáo dục xanh” trong trường học vẫn còn gặp nhiều khó khăn như: thiếu tài liệu giảng dạy, chưa có sự phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan, hoạt động giáo dục môi trường chủ yếu dừng lại ở các phong trào ngắn hạn.
Trong khi đó, Hội Khuyến học với mạng lưới hoạt động rộng khắp trong phạm vi cả nước, có vai trò rất lớn trong việc xã hội hóa giáo dục, phát triển cộng đồng học tập suốt đời và hỗ trợ xây dựng cộng đồng học tập. Hội Khuyến học hoàn toàn có thể trở thành lực lượng nòng cốt trong việc đưa nội dung “xanh” vào đời sống giáo dục học đường.
Để thúc đẩy sự phối kết hợp giữa Hội Khuyến học và Ngành Giáo dục và Đào tạo trong công tác tuyên truyền về “Chiến lược tăng trưởng xanh”, cần thực hiện một số giải pháp như sau:
1. Xây dựng chương trình phối hợp cụ thể, lâu dài: Một trong những giải pháp căn bản là xây dựng chương trình phối hợp dài hạn giữa Hội Khuyến học và Ngành GD&ĐT. Chương trình cần xác định rõ mục tiêu, nội dung, lộ trình và phân công trách nhiệm cụ thể cho từng bên. Trong đó, nội dung trọng tâm là: Tuyên truyền về Chiến lược tăng trưởng xanh, tổ chức hoạt động giáo dục “Tư duy xanh - Lối sống xanh - Kỹ năng xanh” cho học sinh và cộng đồng.
2. Phối hợp tổ chức các hoạt động ngoại khóa và trải nghiệm thực tế: Hội Khuyến học có thể hỗ trợ Ngành GD&ĐT tổ chức các hoạt động như: Trồng cây, làm vườn trường, tái chế rác, thi sáng tạo mô hình xanh, xây dựng “trường học xanh”. Đây là những hoạt động thiết thực giúp học sinh hình thành thói quen hành động tích cực vì môi trường.
3. Tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng cho cán bộ, giáo viên, hội viên: Hai ngành cần cùng nhau tổ chức tập huấn về giáo dục xanh cho giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục và hội viên Hội Khuyến học. Từ đó, đội ngũ này sẽ trở thành lực lượng tuyên truyền viên tích cực trong cộng đồng và nhà trường.
4. Xây dựng mô hình “Cộng đồng học tập xanh”: Từ sự phối hợp giữa nhà trường, Hội Khuyến học và địa phương, có thể triển khai mô hình “Cộng đồng học tập xanh” - nơi học sinh, phụ huynh, người dân cùng tham gia học tập và thực hành sống xanh. Mô hình này giúp gắn kết giáo dục học đường với thực tiễn đời sống, từ đó lan tỏa mạnh mẽ tư duy và hành động xanh trong toàn xã hội.
5. Tăng cường huy động nguồn lực và kêu gọi sự tham gia của doanh nghiệp: Hội Khuyến học có thể đóng vai trò trung gian kết nối các tổ chức, doanh nghiệp trong và ngoài nước tài trợ cho các chương trình giáo dục xanh, học bổng “học sinh xanh”, xây dựng cơ sở vật chất theo hướng thân thiện môi trường.
Phát triển “Giáo dục xanh” là một trong những giải pháp căn cơ để thực hiện thành công “Chiến lược tăng trưởng xanh quốc gia”. Trong đó, sự phối hợp giữa Hội Khuyến học và Ngành GD&ĐT là yếu tố then chốt để lan tỏa tư duy xanh, hình thành lối sống và kỹ năng xanh cho học sinh - thế hệ công dân tương lai của đất nước. Để làm được điều đó, cần có sự cam kết hành động mạnh mẽ, phối hợp chặt chẽ và đồng bộ từ Trung ương đến địa phương, từ nhà trường đến gia đình và xã hội. Khi mỗi học sinh trở thành một “hạt giống xanh”, chúng ta sẽ từng bước xây dựng một Việt Nam “Xanh - sạch - phát triển bền vững” trong tương lai.
Trong bối cảnh toàn cầu đang hướng tới mô hình phát triển bền vững, Việt Nam đã và đang thực hiện Chiến lược quốc gia về “Tăng trưởng xanh” nhằm phát triển kinh tế - xã hội gắn với bảo vệ môi trường. Trong tiến trình này, giáo dục giữ vai trò nòng cốt, đặc biệt là hoạt động khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập cần được “xanh hóa” cả về nội dung, phương pháp và mục tiêu.
“Khuyến học xanh” không chỉ đơn thuần là hỗ trợ học tập, mà còn là hình thức khuyến khích học tập gắn với lối sống bền vững, trách nhiệm với môi trường, góp phần tạo ra nguồn “nhân lực xanh”, “công dân xanh”. Để hiện thực hóa điều này trong giai đoạn 2025-2030, cần có những nhiệm vụ và giải pháp cụ thể, đồng bộ từ Trung ương đến cơ sở. Một số nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn 2025-2030:
1. Lồng ghép nội dung “xanh” vào các hoạt động khuyến học: Gắn mục tiêu bảo vệ môi trường, tiết kiệm năng lượng, phát triển bền vững vào các chương trình hỗ trợ học tập, khuyến tài; Tích hợp giáo dục “tư duy xanh - lối sống xanh - kỹ năng xanh” trong các lớp học cộng đồng, Trung tâm học tập suốt đời.
2. Phát triển mô hình “Gia đình học tập xanh - Cộng đồng học tập xanh”: Xây dựng tiêu chí đánh giá “học tập xanh” ở các cấp Hội, thúc đẩy người dân học tập để thực hành tiêu dùng xanh, sản xuất xanh; Khen thưởng, nhân rộng các mô hình tiêu biểu.
3. Tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức: Phối hợp với Ngành GD&ĐT và các tổ chức đoàn thể để truyền thông về Chiến lược “Tăng trưởng xanh, giáo dục môi trường, lối sống xanh”; Phổ biến kiến thức xanh qua các kênh truyền thống và số hóa như mạng xã hội, tài liệu trực tuyến, bản tin Hội.
4. Bồi dưỡng năng lực cho cán bộ Hội và cộng tác viên: Tổ chức tập huấn chuyên đề về “Khuyến học xanh”, giáo dục phát triển bền vững; Xây dựng đội ngũ tuyên truyền viên xanh từ cộng đồng.
5. Huy động nguồn lực và xã hội hóa hoạt động khuyến học xanh: Kêu gọi doanh nghiệp, tổ chức xã hội tham gia tài trợ học bổng “xanh”, xây dựng cơ sở học tập thân thiện với môi trường; Kết nối với các tổ chức quốc tế để tranh thủ kinh nghiệm và nguồn lực.
Về giải pháp thực hiện: Cần phải thiết lập chương trình hành động trong tổ chức cấp Hội từ Trung ương đến địa phương, có chỉ tiêu cụ thể cho từng năm; Tăng cường sự liên kết giữa các ngành với giáo dục, tài nguyên môi trường, nông nghiệp, đoàn thể xã hội… trong việc triển khai giáo dục xanh; Ứng dụng công nghệ số trong phổ biến kiến thức xanh và tổ chức học tập trực tuyến; Tổ chức các phong trào thi đua xanh: “Người khuyến học xanh”, “Làng học tập xanh”, “Chi hội học tập xanh”…; Định kỳ sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, biểu dương gương điển hình và chia sẻ mô hình hiệu quả.
Nhận thức và trách nhiệm của đơn vị, bản thân:
Về phía đơn vị: Đơn vị chúng tôi nhận thức rằng, “Khuyến học xanh” là xu thế tất yếu, không chỉ giúp người dân học tập hiệu quả mà còn nâng cao chất lượng sống, ứng phó với biến đổi khí hậu. Đơn vị cam kết sẽ: Chủ động xây dựng kế hoạch “khuyến học xanh” giai đoạn 2025-2030; Phối hợp tổ chức các lớp học kỹ năng xanh, phổ cập kiến thức xanh cho hội viên và cộng đồng; Hướng đến xây dựng mô hình “Chi hội học tập xanh” tiêu biểu trong địa phương.
Về phía cá nhân: Là hội viên Hội Khuyến học, tôi nhận thức rõ trách nhiệm của bản thân trong việc làm gương và truyền cảm hứng học tập gắn với lối sống xanh cho cộng đồng. Tôi sẽ: Chủ động tham gia các lớp bồi dưỡng, tập huấn về khuyến học xanh; Hướng dẫn, động viên người dân học tập về môi trường, kỹ năng ứng phó với thiên tai, phát triển sinh kế bền vững; Tích cực chia sẻ thông tin xanh, mô hình xanh trên mạng xã hội và trong các buổi sinh hoạt Hội.
“Khuyến học xanh” là một bước tiến quan trọng trong quá trình chuyển đổi mô hình “Học tập suốt đời” sang hướng phát triển bền vững. Giai đoạn 2025-2030 là giai đoạn then chốt để định hình tư duy và hành động xanh trong từng người dân, từng hội viên. Với quyết tâm đổi mới và tinh thần trách nhiệm cao, mỗi cán bộ, hội viên và tổ chức Hội cần chung tay thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp đã đề ra, từ đó góp phần xây dựng một xã hội “Học tập xanh - văn minh - bền vững”.
Tin bài: NGUYỄN THỊ THƠM
Hội Khuyến học xã Liên Hà, huyện Đan Phượng
Chú ý: Việc đăng lại bài viết trên ở website hoặc các phương tiện truyền thông khác mà không ghi rõ nguồn http://nukeviet.vn là vi phạm bản quyền